Τα αμπέλια από τα οποία προέρχεται η σταφίδα μας βρίσκονται στο Δήμο Μαλεβιζίου στο βόρειο μέρος του νομού Ηρακλείου στην Κρήτη.

Είμαι αμπελουργός τρίτης γενιάς και συνεχίζω την οικογενειακή παράδοση τα τελευταία περίπου 20 χρόνια στην περιοχή Μετόχι Παπαγιάννη Σκουλά. Το 1995 ξεκίνησα να καλλιεργώ 30 στρέμματα αμπελιών και από το 2005 αποκλειστικά με βιολογικές μεθόδους. Ειδικά με την παραγωγή της σταφίδας ασχολούμαι τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

prod01Η καλλιέργεια του βιολογικού αμπελιού είναι πολύ δυσκολότερη από αυτή του συμβατικού. Η πρόληψη είναι το βασικότερο όπλο και σε ακραίες συνθήκες δεν υπάρχουν πολλές επιλογές.

Η διεργασία για την παραγωγή της σταφίδας ξεκινά με την ξήρανση του καρπού από τα μέσα του Αυγούστου ως το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτέμβρη. Ο τρόπος σταφιδοποίησης δεν έχει αλλάξει από το παρελθόν. Ο καρπός που συλλέγεται ξηραίνεται στο άμεσο ηλιακό φως.

Όλη η διαδικασία γίνεται χειρονακτικά με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που γινόταν παλιά:

Τα σταφύλια εμβαπτίζονται σε ένα ψυχρό διάλυμα ανθρακικού καλίου που είναι συμβατό με τη βιολογική καλλιέργεια, όπου προστίθεται μικρή ποσότητα από 0,6% έως 1% καθαρού ελαιολάδου πράγμα που καθιστά την φλούδα των ραγών πιο ελαστική και διευκολύνει την προοδευτική αποξήρανση.

Έπειτα μεταφέρονται στον «οψιγιά» μια επίπεδη επιφάνεια στο έδαφος πάνω σε δίχτυα να ξεραθούν για 10-12 μέρες κάτω από τον ήλιο.

Όταν πια οι σταφίδες είναι έτοιμες συλλέγονται και μεταφέρονται στο εργοστάσιο, όπου πλένονται, διαχωρίζονται και συσκευάζονται, για να πάρομε το γεμάτο θρεπτικά συστατικά τελικό προϊόν συσκευασμένο.

Η όλη διαδικασία παραμένει βιολογική από το στάδιο της αποξήρανσης ως και τη συσκευασία ενώ οι διαφορές συμβατικής και βιολογικής σταφίδας εντοπίζονται τόσο στον αρχικό καρπό όσο και στις τεχνικές της επεξεργασίας του. Οι ρόγες του σταφυλιού από το οποίο προέρχεται η συμβατική σταφίδα είναι μεγαλύτερες συγκριτικά με εκείνες της βιολογικής – υστερούν ωστόσο σε γεύση και αρώματα. Αυτό οφείλεται στο ότι στη συμβατική καλλιέργεια γίνεται συχνά χρήση γιββεριλλικού οξέως (ορμόνης), κάτι που παραμένει απαγορευτικό για τους βιολογικούς καλλιεργητές. Έτσι η συνολική παραγωγή σε σταφύλια ενός βιολογικού αμπελώνα ανά στρέμμα είναι πολύ μικρότερη από την παραγωγή ενός συμβατικού αμπελώνα, πάντα όμως προς όφελος της ποιότητας. Η παραγωγή κυμαίνεται από 800 – 1000 κιλά ανά στρέμμα, έναντι 2000-2500 κιλών ανά στρέμμα ενός συμβατικού.

ad02Επιπλέον, στο εργοστάσιο πριν τη συσκευασία τους, οι συμβατικές σταφίδες υπόκεινται στη διαδικασία της θείωσης, που στοχεύει στην αποτελεσματική απεντόμωση του καρπού και που «ξανθαίνει» αισθητά το χρώμα του. Οι βιολογικές, ωστόσο διατηρούν ανέπαφα τα φυσικά τους αρώματα και αναλλοίωτη τη γεύση τους.

Στις σταφίδες μας δε χρησιμοποιούνται πρόσθετα ούτε συντηρητικά – μας ενδιαφέρει η ποιότητα του προϊόντος και όχι η ποσότητα.

Κατά την επεξεργασία της πρώτης ύλης στο εργοστάσιο, οι απώλειες στο αρχικό προϊόν που έχει συλλεχθεί από τους οψιγιάδες, τα αλώνια, φτάνουν ως και το 30%. Μόνο το 70% συσκευάζεται, λόγω απωλειών από χτυπημένες και ψιλές ρόγες, οι οποίες αφαιρούνται μαζί με τα λίκια, ώστε να επιτευχθεί ένα άκρως ποιοτικό αποτέλεσμα.

Μέσα στη συσκευασία δεν υπάρχουν ψιλές σταφίδες γιατί έχουν αφαιρεθεί όταν περνάει το προϊόν από τα κόσκινα. Το συνεργαζόμενο εργοστάσιο έχει πιστοποιηθεί από τη Βιοελλάς, ως κατάλληλο να συσκευάζει βιολογικές σταφίδες.

Σκοπός μας είναι να παράξουμε ένα ποιοτικό προϊόν, σε συνέχεια της οικογενειακής παράδοσης, που θα φτάσει στον καταναλωτή με όλη τη γεύση και τα θρεπτικά συστατικά του αγνού σταφυλιού.

Γενικές Πληροφορίες για σταφίδα

Οι Μικρασιάτες διδάσκουν την καλλιέργεια της σταφίδας στους Κρητικούς.

Η ξανθιά κρητική σταφίδα προέρχεται από αμπελώνες ποικιλίας σουλτανίνα, που καλλιεργείται στην Κρήτη και κυρίως στο νομό Ηρακλείου από το 1901.

Η ποικιλία σουλτανίνα είναι ασιατικής προέλευσης και προέρχεται από την περιοχή “Σουλτανιέ” του βορείου Ιράν απ’ όπου εισήχθη και καλλιεργήθηκε τον 12ο αιώνα στην κοιλάδα του Ερμού ποταμού (Μαγνησία της Μικράς Ασίας). Από ‘κει διαδόθηκε στην περιοχή της Σμύρνης και στη λοιπή ακτή της Ιωνίας. Η σουλτανίνα εισήχθη από τη Σμύρνη στην περιοχή Ναυπλίου το 1838 και από ‘κει η καλλιέργεια της διαδόθηκε στην περιφέρεια Αργολίδας και το 1901 άρχισε να καλλιεργείται και στην Κρήτη.

Όμως άρχισε να έχει οικονομικό ενδιαφέρον στην Κρήτη μετά το 1922 που ήλθαν οι πρόσφυγες από την Μικρά Ασία. Οι πρόσφυγες είχαν μεγάλη εμπειρία στην καλλιέργεια σουλτανίνας και είχαν και μεγάλους εξαγωγικούς οίκους.

Θρεπτική αξία – ένα αξιόλογο “συμπλήρωμα διατροφής”

Η σταφίδα έχει υψηλή θρεπτική αξία και αποτελεί «συμπυκνωμένη» μορφή ενέργειας. Μάλιστα αποδίδει άμεσα ενέργεια στον οργανισμό εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα (τα περισσότερα σε μορφή φρουκτόζης).

Είναι γεμάτη ισχυρές αντιοξειδωτικές ουσίες, βιταμίνες και μέταλλα. Περιέχει βιταμίνες Β1,  Β2, Β6, μεταλλικά στοιχεία σίδηρο, φώσφορο, μαγνήσιο, ασβέστιο. Επιπλέον περιέχει πολύ κάλιο, σελήνιο και ψευδάργυρο αποτελώντας ένα ακόμα μυστικό της ελληνικής διατροφής.

Ειδικά το σελήνιο είναι πολύ σημαντικό συστατικό αντιγήρανσης, προστατεύει από καρδιακές παθήσεις και βοηθάει το δέρμα αποτρέποντας την εμφάνιση λεπτών γραμμών και ρυτίδων.

Δεδομένου ότι βρίσκεται στην κορυφή των αντιοξειδωτικών τροφών ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα και ασκεί θετική επίδραση στις καρδιακές παθήσεις, συμβάλλει στη μείωση της χοληστερόλης του αίματος, υποκινώντας τον οργανισμό να χρησιμοποιήσει την δική του χοληστερόλη.

Το κάλιο που περιέχει είναι χρήσιμο για την καρδιά καθώς συμβάλλει στην αποβολή της περίσσειας του νατρίου μειώνοντας τις κατακρατήσεις και φροντίζοντας έτσι την αρτηριακή υπέρταση.

Επίσης λόγω των φυτικών ινών , συμβάλλει στην διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους, έχει χωνευτική λειτουργία και βοηθάει στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας και των αιμορροΐδων.

Είναι αξιοσημείωτο, ότι οι σταφίδες θεωρούνται χρήσιμες για την οδοντική υγεία. Παρά το γεγονός ότι η υφή τους είναι «κολλώδης», περιέχουν μικροοργανισμούς, που αντισταθμίζουν την αρνητική επίδραση βακτηριδίων που προκαλούν φθορές στην οδοντική πλάκα.

Προσθέστε γεύση και υγεία στην καθημερινή σας διατροφή

Οι σταφίδες μπορούν να καταναλωθούν σκέτες, σαν σνακ μόνες ή με ξηρούς καρπούς, στο πρωινό με δημητριακά και γάλα ή γιαούρτι, αλλά και στο γεύμα με ρύζι, ή σε γέμιση κρεατικών. Ακόμα νοστιμίζουν υπέροχα τις σαλάτες φρούτων και λαχανικών και φτιάχνουν πεντανόστιμα γλυκά, σταφιδόψωμα, κέικ και παξιμαδάκια.

Διατροφική Αξία ανά 100γρ

Ενέργεια                 1241 Kj/292 Kcal
Πρωτεΐνες                 2,7 g
Υδατάνθρακες             75,2 g
  από τα οποία σάκχαρα   69,4 g
Λιπαρά                    0,4 g
Κορεσμένα                 0,1 g
Φυτικές Ίνες              6,3 g
Νάτριο                    0,02g

Διατροφική Αξία μερίδας 40 γραμμαρίων

Ποσοστά Ενδεικτικής Ημερήσιας Πρόσληψης με βάση δίαιτα 2.000 θερμίδων, που αντιστοιχούν στις μέσες ημερήσιες ανάγκες ενός ενήλικα.

Θερμίδες 117 Kcal
6%
Σάκχαρα 28 gr
31%
Λιπαρά 0,15g
0%
Κορεσμένα 0,00g
0%
Νάτριο 0,00g
0%

Υπεύθυνος – Παραγωγός

Σκουλάς Γιάννης

Γεωπόνος ΑΠΘ – Βιοκαλλιεργητής

Τηλ. 6979 807725